دارن عجم اغلو و جیمز ای. رابینسون در کتاب چرا ملتها شکست میخورند عنوان میکنند؛ برای فهم نابرابری جهانی باید در بیابیم که چرا برخی جوامع به شیوههای بسیار ناکارآمد و از لحاظ اجتماعی نامطلوب، سازمان یافتند. صد البته گاهی کشورها موفق میشوند نهادهایی کارآمد را به کار گیرند و به رفاه اقتصادی دست یابند. اما دو صد افسوس که این موارد اندکاند. بیشتر اقتصاددانان و سیاستگذاران تمرکز خود را بر انتخاب راه درست گذاشتهاند، حال آنکه آنچه واقعاً نیاز داریم بدانیم این است که چرا کشورهای فقیر، راه نادرست را بر می گزینند. انتخاب نادرست عمدتاً ناشی از غفلت یا فرهنگ نیست. کشورهای تهی دست فقیرند زیرا حاکمان این کشورها «تصمیمات مولد فقر» میگیرند. آنها اشتباهاً یا از روی جهل، مسیر نادرست را در پیش نگرفتهاند بلکه عامدانه به این راه میروند. برای فهم این موضوع باید از علم اقتصاد و توصیههای تخصصی آن در مورد بهترین گزینهها فراتر رفت و بررسی کرد که، تصمیمات واقعاً چگونه اتخاذ میشوند و چه کسانی و چرا این تصمیمات را میگیرند؟ این به معنای مطالعه سیاست و فرایندهای سیاسی است.
علم اقتصاد به طور سنتی و همواره علم سیاست را نادیده گرفته است اما درک سیاست، برای تبیین نابرابری در جهان، اهمیتی حیاتی دارد. (چرا ملتها شکست میخورند صفحه ۸۸)
با فرض اهمیت و تأثیرگذاری سیاست بر سرنوشت جوامع و تعیینکنندگی آن در جریانهای اقتصادی، تقویت جناح مشاوره با قصد فربگی علمی و تخصصی ذینفعان و بازیگران، همانی میشود که بسیاری به عنوان اجر دنیا و عقبا از آن انتظار دارند.
وقتی از مشاوره سیاسی صحبت میکنیم دو محور برای توسعه بحث پیش روی ماست؛ نخست مبحث حوزه سیاستگذاری عمومی است، جایی که دانش، پلی بین یافتههای علمی با قدرت و حاکمیت ایجاد میکند. در این حوزه، سیاستگذاری عمومی به مدیران و دست اندارکاران حاکم در سطوح و زمینههای مختلف برای سیاستگذاری هدفمند و موثر، مبتنی بر واقعیتهای بررسیشده در پژوهشهای علمی کمک میکند. لاجرم این حوزه در پی منافع ملی و اجتماعی است. با این مختصر، مشاور(اقتصادی، اجتماعی، فن آوری، مدیریت، …) دانش را به اقدامات عملی و اجرای تبدیل میکند.
در ایران میتوان فهرست بلند بالایی از این مراکز علمی، پژوهشی و اندیشکده مرتبط با حوزه سیاستگذاری عمومی وابسته به نهادهای دولتی یا باساختار غیر وابسته نام برد همانند مرکز پژوهشهای مجلس ، مرکز تشخیص مصلحت نظام و …
محور دوم بهرهگیری از ظرفیت مشاوره در تقویت جایگاه فرد سیاسی نه صرفاً برای حضور قوی رسانهای به ویژه در زمان انتخابات و حفظ جایگاه اجتماعی و جلوگیری از آسیب به آن در زمان بحرانها، بلکه دامنهای وسیعتر از ظرفیتهای علم مشاوره مدیریت به شکل عام و رستههای تخصصی آن به شکل خاص است. در قسم اخیر، مشاوران مالی، تیمسازی، فنآوری، دادهکاوی، علوم رسانهای ، مدیریت شهرت و برند، روابط عمومی و استراتژی شخصی، نمود پیدا میکنند که معطوف به احزاب و اشخاص بدون محدودیت زمانی، قابل طرح و بررسی هستند.
بیشک کمپینهای تبلیغی، مدیریت شهرت، بازاریابی و … نمود بیشتری در این جنس از مشاوره خواهد داشت اما سایر موارد نیز اگر به درستی به کار گرفته شوند، متضمن مزایای بسیاری خواهند شد.
جلب همراهی عامه مردم و یا نخبگان نیازمند اتخاذ تدابیر متنوعی است که به واسطه تأثیرات و انتظارات رسانهای، لغزش در آن قابل تحمل نیست.
برای مطالعه بیشتر:
فصلنامه بنا دارد در یکی از شمارههای آینده خود بسته به جذب دانش طرح و بسط موضوع، به این موضوع بپردازد؛ هریک از مخاطبان و همراهان فصلنامه که فرصت و امکان همکاری با این فصلنامه در این زمینه را دارد، مایه افتخار خواهد بود از طریق رایانامه زیر این موضوع را به ما منعکس نمایند.
مصاحبه، ایجاد ارتباط با افرادی که متخصص و آگاه در این زمینه شناخته میشوند و مقاله و یادداشت، زمینههای همکاری است.
تحریریه
info@rrmm.ir
