خدمات مشاوره بازاریابی چیست؟

مشاوره بازاریابی به عنوان خدماتی حرفه‌ای تلقی می‌شود که توسط کارشناسان مجرب و کارآزموده در حوزه بازاریابی ارائه می‌گردد. در حالی که تیم‌ها و آژانس‌های بازاریابی معمولاً بر اجرا تمرکز دارند، مشاوران بازاریابی در استراتژی، حسابرسی و تجزیه و تحلیل متخصص هستند.

افسانه‌ها و سوء‌تفاهم‌های زیادی در مورد خدمات مشاوره بازاریابی و ارزش واقعی آن برای شرکت‌ها وجود دارد. در بازارهای ایالات متحده و انگلستان، مشاوره بازاریابی اصطلاحی شناخته شده است و معمولاً این مشاوران برای مشاوره در کنار تیم‌های داخلی در مورد استراتژی‌های بازاریابی و گسترش به بازارهای جدید استخدام می‌شوند. با این حال، در سایر نقاط جهان، نقش مشاوره بازاریابی هنوز مشخص نیست. رایج‌ترین افسانه‌ها در مورد خدمات مشاوره این است که بسیار پیشرفته یا عمدتاً فنی هستند(دیدگاه نویسنده)

برای درک آنچه که مشاوره بازاریابی می‌‌تواند انجام دهد، ابتدا باید آن را در قالب حوزه‌های فعالیت، تجزیه کرد.

آشنایی با مدل مشاوره بازاریابی

اساساً، مدل مشاوره در چندین سطح با مدل کسب و کار ارتباط دارد. اولاً، تحقیقات بازار مرحله کلیدی برای درک بازار و مصرف کننده است. تنظیم چشم اندازهای مناسب و جمع آوری بینش مفید، سنگ‌بنای راه‌اندازی برند و طراحی استراتژی کسب و کار است. کمک‌های بازاریابی به ساختار سازمانی و زیرساخت‌ها در دنیای دیجیتال، در گام اول، بسیار مهم هستند. علاوه بر این، کسب‌وکارها به سمت مدل‌های مشتری‌محور حرکت می‌‌کنند که نیازمند تحلیلی موثر از مشتری و ارتباط سفر آنلاین مشتری با داده‌های مشتری است.

با این توضیح، مدل مشاوره سهم موثری در مدل کسب‌وکار دارد. استفاده از روش‌های مشاوره پیشرفته و تاکتیک‌های بازاریابی، سنگ بنای ساخت KPIهای موثر و نقشه راه است. در سال‌های اخیر، مشاوران بازاریابی در حال تبدیل شدن به گزینه‌ای قابل اعتماد هستند که می‌‌توانند با هر ماژول تجاری، از استارت‌آپ‌ها تا شرکت‌ها با اندازه متوسط ​​و برندهای بزرگ، همکاری کنند.

مزایای اصلی خدمات مشاوره بازاریابی

مشاوره بازاریابی به عنوان یک خدمات، کسب‌وکارها را قادر می‌‌سازد تا به دانش بازاریابی بسیار پیشرفته با شرایط قابل اعتماد دسترسی داشته باشند. کسب وکارها معمولاً بر اساس نیازهای فوری و اطلاعیه کوتاه مدت، متخصصان مشاوره بازاریابی را استخدام می‌کنند که قویاً متفاوت از تحقیق برای یک آژانس یا مدیر بازاریابی است، زیرا تعهد در اینجا یک تعهد بلندمدت در نظر گرفته می‌شود. نوع تعهد با مشاوران به دلیل نوع توافق و تکیه بر نتایج، فرآیند بسیار آسانی را در تنظیم فهرست کوتاه و انتخاب فراهم می‌کند. برترین مزایای خدمات مشاوره بازاریابی را می‌توان در ویژگی‌های کلیدی زیر خلاصه کرد.

دانش ویژه

کسب‌وکارها همیشه در جستجوی نظرات بسیار تخصصی و کمک‌های کارشناسی هستند تا نه‌تنها کار را انجام دهند، بلکه مزیت رقابتی را نیز دنبال کنند. خدمات مشاوره همیشه برای افزودن ارزش به برند و فعالیت‌های بازاریابی و نه صرفاً تعریف و تمجید از آن، الزامی‌است. مزیت اصلی مشاوران بازاریابی توانایی آنها در ارائه دید تخصصی و پیشگیرانه است.

گسترش نقش مشاوره بازاریابی منوط به آینده نگرها و رخدادهای متفاوت است. آژانس‌ها خدمات را بر اساس ظرفیت خود ارائه و بر اساس نیاز مشتری سفارشی می‌کردند. بااین‌حال، پیچیدگی بازاریابی دیجیتال، تقاضای عمده‌ای برای مشاوران در تمام کانال‌های دیجیتال و همچنین پلتفرم‌ها ایجاد کرد. به تدریج، نسل جدیدی از مشاوران بازاریابی به عنوان کارشناسان آزاد یا پیمانکاران فرعی به این نیروها ملحق شدند.

مشاوره بازاریابی نقشی تخصصی است که توسط کارشناسان بسیار با تجربه در کانال‌های بازاریابی خاص مانند رسانه‌های اجتماعی یا در پلتفرم‌ها یا تبلیغات گوگل ادز انجام می شود.

نفر سوم

مشاوره بازاریابی یک منبع خارجی است که نظرات جدید را به میز سهامداران می آورد. مداخله شخص ثالث می تواند تفاسیر جدیدی از وضعیت و مشکلات بازاریابی ارائه دهد. یک مشاور مجرب توانایی نشان دادن تحقیقات دقیق و ارائه یک فرضیه گسترده را دارد. اساساً یک منبع خارجی بودن، به مشاور بازاریابی اجازه می‌دهد تا بیشتر بررسی کند و تجزیه و تحلیل را گسترش دهد.

انعطاف پذیری

نقش خدمات مشاوره بازاریابی به رویکردی برای تقویت یک تاکتیک استراتژیک خاص نیز تبدیل شده است. در برخی موارد، مشاوره می‌تواند مبتنی بر پروژه یا حتی  KPIهای ساده باشد. این انعطاف پذیری در استخدام و همکاری، بخش‌های بازاریابی را تغییر داده است.

برخلاف بازاریابان تمام وقت، “مشاوران موقت” برای انجام پروژه‌های خاص می‌توانند مشغول فعالیت شوند که سطح بالاتری از انعطاف‌پذیری و پیشرفت خدمات مشاوره‌ای را فراهم می‌کند. مدل‌های متفاوتی از توافق با مشاوران هم وجود دارد که کسب‌وکار می‌تواند از بین آنها انتخاب کند( مانند نرخ ساعتی یا بر اساس پروژه) در برخی موارد، همکاری می‌تواند مدلی مبتنی بر ارزش باشد که به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا کنترل بودجه دقیقی داشته باشند. علاوه بر این، مشاوران با تجربه‌تر هستند و مشارکت آنها صرفاً متمرکز بر درخواست است که می‌تواند در هزینه‌های سربار صرفه جویی شود. در نهایت، خدمات مشاوره یک راه حل پلاگین است که می‌تواند در کوتاه‌مدت و با توجه به شرایط قرارداد، برای موضوع بسیار خاص استفاده شود.

سفارشی سازی

درحالی که استخدام یک آژانس بازاریابی یا بازاریاب حرفه‌ای، مستلزم تعیین مسئولیت ها و بودجه خاص تصویب شده است، مشاوران بیشتر شبیه شرکای استراتژیک هستند و نقش کلیدی آنها بررسی چالش های جاری است. به طور سنتی، بخش بازاریابی برای رسیدن به فناوری های جدید و انجام وظایف مختلف، به استخدام های جدید نیاز دارد. مشاوران قابلیت های بیشتری در این زمینه ارائه می دهند. در نتیجه، مشاوره بازاریابی امکان یک رویکرد قابل تنظیم را بدون نیاز به امضای تعهد کامل یا صرف بودجه در مسیرهای نامشخص فراهم می کند.

اندازه سفارش خدمات مشاوره، یکی دیگر از مزایای عمده خدمات مشاوره بازاریابی برای انواع شرکت‌ها است. درحالی که شرکت‌های متوسط ​​دارای برند و رویکرد بازاریابی تثبیت شده هستند، استارتاپ‌ها به دنبال متخصصانی هستند که در تنظیم استراتژی و برند سازمان به آن‌ها کمک کنند. خدمات مشاوره بازاریابی می‌تواند با اقسام شرکت ها بر اساس مقیاس، بودجه و اندازه بازار آنها همکاری داشته باشند؛ با این حال، شرکت‌های مشاوره معروف بیشتر در تعامل با شرکت های بزرگ هستند، اما مشاوران بازاریابی مستقل و فریلنسر معمولاً انعطاف پذیر هستند و می‌توانند خدمات سفارشی ارائه دهند.

کنترل هزینه‌های بازاریابی

ROI بازاریابی و بازده هزینه تبلیغات ROAS قطعاً عاملی مهم برای ارزیابی عملکرد بازاریابی است. همیشه چالش‌های پیچیده‌ای در تبدیل هر فعالیتی از بازاریابی به  ROI وجود دارد.

مشاوران بازاریابی معمولاً برای طراحی معیارهای دقیق و قابل اعتماد برای ردیابی عملکرد در تمام کانال‌های بازاریابی حضور پیدا می‌کنند. مزیت اصلی استخدام مشاور بازاریابی برای طراحی گزارش‌ و داشبورد این است که آنها منابع خارجی با مجموعه‌ای از استانداردهای محکم در ردیابی و تجزیه و تحلیل هستند. بر این اساس، مشاوران می‌توانند در حل تضاد بین بخش‌های بازاریابی و مدیریت ارشد کمک کننده باشند. علاوه بر این، نقش کلیدی مشاوره بازاریابی، ممیزی کانال‌های پولی و ارائه توصیه‌هایی در مورد ترکیب کانال‌ها و همچنین فرآیند بهینه‌سازی پلتفرم‌های تبلیغات دیجیتال مانند تبلیغات جستجوی گوگل، تبلیغات فیس‌بوک، برنامه‌نویسی و سایر کانال‌ها رسانه‌های اجتماعی پولی است.

مشاوره و تحول بازاریابی

تغییر نقش بازاریابی در کسب و کار، ارزش اصلی پشت فرآیند مشاوره است. در درجه اول، مفهوم تحول بازاریابی معمولاً با فرآیند تحول دیجیتال در تجارت مرتبط است. بااین‌حال، بسیار مهم است که نقش تحول بازاریابی را در نظر بگیریم. بازسازی بخش بازاریابی یکی از موثرترین رویکردها در ارزیابی و برنامه‌ریزی تحول بازاریابی است. در نهایت، مشاوره در اینجا می‌تواند چندین عملکرد مانند طرح اتوماسیون بازاریابی، ساختار بازاریابی، ارزیابی پشته فناوری بازاریابی، چارچوب تجزیه و تحلیل داده‌ها و از همه مهمتر مربیگری و آموزش را شامل شود.

مشاوره بازاریابی در مراحل اولیه

درحالی که برخی از شرکت‌ها تنها زمانی به دنبال خدمات مشاوره بازاریابی هستند که با مشکلات اساسی در عملکرد بازاریابی خود مواجه می‌شوند، مشاوره در مراحل اولیه فعالیت‌های بازاریابی از اهمیت بیشتری برخوردار است. به‌طور سنتی، مشاوران می‌توانند کمک‌های مهمی مانند تحقیقات و تحلیل بازار را برای کمک به تعیین اهداف کسب‌وکار انجام دهند. علاوه براین، ارزش اصلی مشاور بازاریابی به راه‌اندازی رویکرد استراتژیک برای کانال‌های دیجیتال و برندسازی است. این مشاوره در مراحل اولیه، می‌تواند به ارائه استراتژی اولیه کسب و کار کمک کند. در نتیجه، ماژول مشاوره بازاریابی بخشی از اصول کسب‌وکار است.

ظاهراً، کسب‌وکارها تمایل دارند که تیم‌های بازاریابی را از ابتدا شکل دهند و به استخدام یک مدیر بازاریابی یا یک آژانس دیجیتالی که بتواند همه این وظایف را انجام دهد، وابسته هستند. اشکال اصلی این رویکرد در کنترل نتایج است. بخش بازاریابی داخلی معمولاً در سازمان یکپارچه شده است که چندین لایه بوروکراسی را هم پیرامون خود دارد که در پاره‌ای موارد مانع عملیات بازاریابی می شوند.

اگرچه ممکن است آژانس دیجیتال مارکتینگ انعطاف‌پذیرتر و ادغام آن با عملیات بازاریابی آسان‌تر به نظر برسد، اما همچنان این آژانس‌ها براساس کمیت کار می‌کند، نه کیفیت. مدل آژانس به‌جای بررسی و بازگرداندن دانش به کسب‌وکار، شدید و قوی، دغدغه اجرا و گزارش‌دهی دارد. همیشه در روش‌های یادگیری و حل مسئله به دلیل تضاد علایق، خلأ وجود دارد. روش آژانس‌ها براساس اندازه مشتری و کارمزد خدمات و نه براساس آینده، در حال تولید سود هستند بنابراین دانش بازاریابی و تجارب فنی در آژانس باقی می‌ماند و تنها بخشی از دانش راهبردی تولید شده در تعاملات و گزارش‌های ماهانه منتقل می‌شود.

این ما را به مرحله اولیه بازمی‌گرداند که در آن مشاوره بازاریابی می‌تواند به کسب‌وکارها در دستیابی نه تنها به بینش‌های قوی، بلکه در طراحی نقشه بازاریابی کمک کند. مزیت عمده‌ای که مشاوره بازاریابی ارائه می‌کند، همسویی است. از آنجایی که مشاوران بازاریابی به طور مستقل کار می‌کنند، می‌توانند به درستی در تحقیقات خود عمیق شوند و بهترین تاکتیک‌هایی را که می‌تواند در خدمت اهداف تجاری باشد بیابند.

مشاوره بازاریابی: روشی برای حل مسئله

در حالی که خدمات مشاوره بازاریابی در راه اندازی اساس بازاریابی بسیار ارزشمند است، معمولاً مدیران ارشد تمایل دارند زمانی که با یک مشکل یا نیاز کلان روبرو می‌شوند مشاوره بگیرند. در این مورد، نیازها بیشتر بر یک کانال خاص، فنی یا مربوط به یک بازار منطقه‌ای خاص متمرکز است. به منظور ارائه نمای کلی، برخی از رایج‌ترین مسائل را بررسی می‌کنیم:

▪ بازاریابی ضعیف: یکی از مشکلات معمول است که می‌تواند جنبه‌های مختلفی را دربرگیرد. در ابتدا، محبوب‌ترین عامل کاهش سرنخ‌ها و نرخ تبدیل غیرفعال است.

▪ ایجاد بازار جدید: مشکل گسترش به بازار جدید نیازمند یک متخصص داخلی است که با تجزیه و تحلیل رقابتی و به دست آوردن درک مصرف کننده هدف، همراه است.

▪ هزینه بالای هرخرید: مشکل رایجی است که معمولا مدیران ارشد و مدیران بازاریابی با آن مواجه هستند. برنامه‌ریزی کمپین و مدیریت الکترونیکی کانال‌های پولی از جمله مهم‌ترین عواملی هستند که بر بودجه بازاریابی و بازگشت سرمایه تأثیر می‌گذارند. برای شرکت‌هایی که هزینه‌های زیادی در تبلیغات گوگل و سایر کانال‌های پولی مانند تبلیغات نمایشی و فیسبوک می‌کنند، این مورد بسیار مهم است. بنابراین، موضوع مدیریت این است که کانال‌های بازاریابی را به‌طور موثر ممیزی کند و شاخص‌های قیف پایین بازاریابی همانند CPC، CPA، ROAS و CLV را بهبوددهد.

▪ بازاریابی رسانه‌های اجتماعی: رسانه‌های اجتماعی کانال بازاریابی بسیار رقابتی هستند. کسب‌وکارها تمایل دارند عملکرد کانال‌های رسانه‌های اجتماعی خود را بررسی کنند. این مشکل معمولاً با نیاز به افزایش دسترسی و بهبود ارتباطات برند همراه است.

▪ سئو: نیاز به رتبه بالاتر در نتایج جستجو، سئو را به یکی از اولویت‌های اصلی در فعالیت‌های بازاریابی تبدیل کرده است. شرکت‌ها همیشه با رقابت بالایی در رتبه در این فضا روبرو هستند و به دنبال مشاوره با تجربه سئو، برای دستیابی به بهینه ترین نتایج هستند.

 ▪موضوعات فنی: معمولاً مشکلات فنی می‌توانند از ساده تا پیچیده متفاوت باشند. مشاوره فنی لزوماً توسط مشاوران فن‌آوری انجام نمی‌شود. در برخی موارد، مشاور بازاریابی برای حسابرسی جامع یا تنظیم طرح اتوماسیون بازاریابی مورد نیاز است. یکی از نیازهای اصلی انجام تحقیق در مورد پشته فن‌آوری بازاریابی و ارائه توصیه‌های موثر از ابزارهایی است که با نیازهای بازاریابی مطابقت دارند.

▪ تجزیه و تحلیل بازاریابی: جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌های بازاریابی یکی از بحرانی‌ترین مشکلات شرکت‌هاست. مدیران ارشد همیشه با نظارت بر عملکرد بازاریابی و ردیابی داده‌ها مشکل دارند. از آنجایی که شرکت‌ها به سمت بازاریابی داده‌محور حرکت می‌کنند، نگرانی اصلی تنها در جمع‌آوری گزارش‌ها نیست، بلکه استخدام خدمات مشاوره‌ای است که می‌توانند داشبوردهای شیک و بسیار قابل اعتمادی را به آنها ارائه دهند. ترکیب همه کانال‌ها و اجرای تجزیه و تحلیل پیچیده به یک مشاور بازاریابی حرفه‌ای نیاز دارد.

پس از بررسی رایج‌ترین موضوعی که نیاز به خدمات مشاوره بازاریابی دارد، مهم است که بین تمرکز بر مشکل و ارزیابی استراتژی بازاریابی، مرزی قائل شوید. مسئله اصلی در برخورد با موضوعات بسیار خاص مانند سئو یا رسانه های اجتماعی، این است که بازاریابی در مورد ایجاد شیوه‌های استراتژیک است و نه اقدامات خرد.

اساساً، مشاوره نیاز به یک بررسی سفارشی دارد که به‌عنوان مثال نه تنها شامل بهبود عملکرد در رسانه‌های اجتماعی باشد، بلکه تأثیر کوتاه مدت و بلندمدت بر اهداف تجاری و تصویر برند را نیز بازنگری کند. مشاوره بازاریابی شرکت‌ها را قادر می‌سازد نه‌تنها نتایج را بررسی کنند، بلکه رویکرد استراتژیک را نیز بررسی کرده و جهت درست را تعیین کنند. علاوه‌براین، برخلاف فریلنسرهای معمولی که برای تکمیل یک کار مشخص استخدام می‌شوند، مشاوره در برخی موارد می تواند با ارائه بینش‌های جدید، نیاز به اقدامی را منتفی کند.

ایجاد یک رابطه مشارکتی با مشاور، مستلزم درک کمی از روش‌ها و محیط کار مشاوره است. اساساً، توصیف مشاوران از نظر تعهد و وظایف با تیم های بازاریابی متفاوت است. برخلاف تیم بازاریابی، مشاوران، استخدام می‌شوند تا یک جهش بزرگ و مهم در بازاریابی الکترونیکی کسب کنند. بنابراین، خدمات مشاوره بازاریابی همیشه خدمات لوکس یا بسیار استراتژیک نیستند. خدمات مشاوره بازاریابی یک مرحله ضروری در راه اندازی مدل کسب‌وکار است.

نویسنده:

یاسر احمد یک مشاور بازاریابی و بازاریابی مستقل است

استراتژیست با مدرک کارشناسی ارشد در تجزیه و تحلیل داده ها و بازاریابی. متخصص در MarTech، AdTech، اتوماسیون بازاریابی، بازاریابی عملکرد، و هک رشد. ارائه خدمات مشاوره بازاریابی در مناطق مختلف از جمله خاورمیانه، اروپا و APAC.